dinsdag 16 juni 2009

Dagschema: sleutel tot succes voor ADHD'ers

Een huis vol met restanten van onvoltooide activiteiten. Halfgeopende post op de tafel. Opgestapelde borden op het aanrecht. Kleding die op de grond ligt, in plaats van in de kast. Terwijl de ene activiteit nog niet is afgerond, verder gaan met een andere activiteit. Omdat overal restanten aanwezig zijn van onvoltooide activiteiten, lijkt het zinloos ergens op te gaan ruimen.

Planning en organisatie
Mijn klant is een vrouw van middelbare leeftijd. Ze werkt vanuit huis, is getrouwd en heeft drie kinderen. Sinds kort is bij haar de diagnose ADHD gesteld. Volwassenen met ADHD kampen vaak met problemen op het gebied van planning en organisatie. Dit geldt met name voor vrouwen, omdat zij niet alleen zichzelf moeten organiseren,. maar ook hun huis, huishouden en gezin.

Overvoering, vermijding, ontmoediging
De restanten van onvoltooide activiteiten leiden tot “overvoering” en tot vermijdingsgedrag. Vluchten in het werk, in pc-spelletjes. Vluchten om niet in actie te hoeven komen. Het blijkt lastig deze vicieuze cirkel zelf te doorbreken. Maar hulp inroepen en accepteren roept ook weerstand en angst op. Angst dat de situatie hopeloos is. Bang dat er heel veel veranderd moet worden. En vooral bang dat de problemen groter zullen worden.

Situatie veranderen
Het veranderen van intenties is goed, maar onvoldoende om resultaat te boeken. Om het idee van hopeloosheid en uitzichtloosheid te doorbreken, zal de situatie zichtbaar moeten worden veranderd. Op die manier is er een kans van slagen dat ook het gedrag kan worden veranderd. We gaan op zoek naar een strategie (aanpak) die structuur en steun geeft.

Strategie
Doel van de aanpak is nooit opruimen. Opruimen is een middel om een bepaald doel te bereiken. En dat doel is voor iedereen anders. In dit geval was het doel structuur aanbrengen en nieuwe gewoonten aanleren.
De aanpak heeft de meeste kans van slagen als deze aansluit bij aanpakken die met succes worden gebruikt. Deze klant werkt met een gedetailleerd dagschema betreffende haar werk.
Nieuwe gewoonten in het huishouden aanleren, heeft veel kans van slagen als deze worden ingepast in het dagelijks werkschema. Na elk schoonmaak- en opruimblokje (van telkens een paar minuten) is weer een werkblok van 20-30 minuten ingeroosterd..

Tip: plan niet teveel op één dag. Kans is dan nl groot dat je gefrustreerd raakt.


Structuur
Werken volgens een rooster, dat per dag vastligt in de agenda, kan veel steun bieden. Dat betekent dat de agenda gebruikt moet worden om te kijken wat er nog gedaan moet worden en afgehandelde zaken weg te strepen.
De ene dag is het makkelijker om het rooster te volgen. Het is belangrijk om niet op te geven, als het een dag niet zo goed gaat. Ga na wat de oorzaak is geweest (was er teveel ingepland, waren er onvoorziene omstandigheden). Misschien moet het rooster worden aangepast, omdat het niet realistisch is. Of misschien is er op sommige dagen meer tijd voor huishoudelijke taken dan op andere dagen. Ook in dat geval moet het rooster worden aangepast. Wees ook niet zo perfectionistisch, om direct alles te willen veranderen. Maar begin met kleine realistische veranderingen en houdt deze vol.

Tip: Doe activiteiten in de geplande tijd en maak zaken af.

Steun
Er zijn verschillende dingen te bedenken die steun kunnen geven om nieuwe gewoonten aan te leren en vol te houden. Zo kan het bijvoorbeeld helpen om hardop tegen jezelf te praten om je te herinneren waar je iets hebt neergelegd of dat je iets gaat doen. Ook kan het helpen om de dagelijkse routines leuk te maken, door bijvoorbeeld muziek aan te zetten.

Succes
Een strategische aanpak is nodig om vermijdingsgedrag te doorbreken.
Met deze strategie en door de realisatie van kleine veranderingen, krijgen mensen vertrouwen in eigen kunnen. En vertrouwen in eigen kunnen leidt tot succes.

Blijf leren hoe je moet leven zolang als je leeft.



Meer informatie: www.anskeplante.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten